Proces szkolenia to nie prezentacja
Proces szkoleniowy
Świadomość faktu, że szkolenie nie powinno być incydentem, a raczej procesem bardzo pomaga w zaprojektowaniu wartościowego programu. Z jakich etapów składa się proces szkoleniowy:
- Etap 1 – Diagnoza potrzeb biznesowych i szkoleniowych
- Etap 2 – Ustalenie celów i rezultatów
- Etap 3 – Przygotowanie programu szkolenia
- Etap 4 – Poprowadzenie szkolenia
- Etap 5 – Ocena efektywności szkolenia
Diagnoza potrzeb
Diagnoza potrzeb biznesowych pozwala ustalić, które wskaźniki biznesowe są na niesatysfakcjonującym poziomie. Przykładowe wskaźniki to: wydajność, czas, koszty, jakość, reklamacje, absencja, itp. To mogą być także kluczowe wskaźniki sukcesu w danej organizacji, czyli tzw. KPI. Po analizie wskaźników biznesowych, warto przeanalizować wyniki na stanowisku pracy, które osiągają potencjalni uczestnicy naszego szkolenia. I kolejny etap to analiza wiedzy, umiejętności i postawy uczestników szkolenia. Metody, które możemy zastosować w czasie diagnozy potrzeb to:
- Wywiady
- Ankiety
- Obserwacje
- Testy
Bardzo dobrym źródłem są także informacje, które często mamy w organizacji: wyniki audytów, wyniki badania zaangażowania czy wyniki oceny okresowej.
Cele szkoleniowe
Rezultaty szkolenia można zbadać po wdrożeniu przez uczestników efektów szkolenia. Przygotowując program szkolenia, warto zdefiniować cele związane z nauczaniem. Silberman proponuje podział tych celów na trzy rodzaje:
-
Cele poznawcze — dotyczą wiedzy, rozumienia zjawisk, definicji.
Czyli, po ukończeniu szkolenia uczestnik zdefiniuje proces X, po ukończeniu szkolenia uczestnik wymieni etapy uczenia się.
-
Cele behawioralne — odnoszą się do umiejętności, zachowań, które chcemy zmienić.
Po ukończeniu szkolenia uczestnik będzie potrafił poprowadzić rozmowę z klientem zgodnie ze scenariuszem, po ukończeniu szkolenia uczestnik będzie w stanie wypełnić formularz reklamacji zgodnie z obowiązującą procedurą.
-
Cele afektywne — obejmują kwestie związane z odpowiednimi postawami, świadomością czy motywacją.
Ten cel może brzmieć – po ukończeniu szkolenia uczestnik będzie świadomy zagrożeń płynących z nieprzestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych, po ukończeniu szkolenia uczestnik będzie świadomy korzyści płynących z formalnej oceny pracy.
W programach szkoleniowych zwykle realizuje się wszystkie cele. Najtrudniej oczywiście osiągnąć cele afektywne i dlatego warto od nich zacząć. Co z tego, że nauczymy menedżerów, jak prowadzić rozmowy roczne. Jeśli nie będą przekonani do całego procesu, nie zastosują zdobytych umiejętności na stanowisku pracy.
W zależności od tego, jakie cele chcemy osiągnąć w szkoleniu, dobieramy odpowiednie metody. W poniższej tabeli znajdują się przykłady metod szkoleniowych z zaznaczeniem (+) głównego celu, który osiągamy.
Metoda | Cel poznawczy | Cel behawioralny | Cel afektywny |
Prezentacja | + | – | – |
Dyskusja | – | – | + |
Studium przypadku | – | – | + |
Ćwiczenie praktyczne | – | + | – |
Gra symulacyjna | + | + | + |
Quiz | + | – | – |
Odgrywanie ról | – | + | – |
Instruktaż | – | + | – |
dr Małgorzata Mitoraj-Jaroszek
2024-08-17